Strip Review: Willem van Oranje 1 – De Opstand

Net voor Koningsdag 2021 verschijnt bij uitgeverij Arboris Willem van Oranje 1 – De Opstand, de nieuwe strip van John Heijink.

Na de albums rond zeeheld Piet Heyn, die we al eerder bespraken, komt Heijink met een nieuw Nederlands historisch verhaal rond het ontstaan van Nederland. In dit eerste deel maken we kennis met prins Willem van Oranje, die onder de Spaanse koning Karel de Vijfde het Franse prinsdom Orange erft en onder zijn opvolger Filips de Tweede tot stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht wordt benoemd.

Filips de Tweede is streng Katholiek en het zint hem niet dat de noordelijke provincies steeds meer onder invloed van het Calvinisme en de leer van Luther komen. Hij geeft de bisschoppen meer macht in het gebied en de opdracht om de ketterij in uit te roeien. Dat betekent tegelijkertijd minder invloed voor de edelen, waaronder Willem, die daardoor een deel van hun macht verliezen. De bevolking valt ten prooi aan strenge vervolging, die vaak leidt tot de brandstapel. Dit leidt tot de opstand uit de titel, waarbij de prins en de bevolking zich tegen de Spaanse macht keren.

In het album Willem van Oranje 1 – De Opstand zien we alle belangrijke gebeurtenissen en hoofdpersonen uit deze periode voorbijkomen. Daarnaast is er nog een subplot waarin we de avonturen van een aantal gewone burgers volgen. Leuk gevonden is deze team-up van een aantal personages, die Nederlanders ook kennen uit een aantal bekende volksliedjes: Jan Klaassen, Malle Babbe en Meester Prikkebeen.

De belevenissen van dit drietal speelt nog geen erg grote rol in dit eerste album. Ze sluiten zich aan het eind van dit album aan bij de troepen van Willem, dus vermoedelijk is hun rol in het volgende album wat groter.

Zoals ook het geval was bij de albums van Piet Heyn, weet John Heijink er een soepel verhaal van te maken. Hij wisselt de formele historische gebeurtenissen af met actiescènes en gevechten, waardoor het lekker wegleest en nergens als een saaie geschiedenisles aanvoelt.

Qua tekeningen gebruikt Heijink een soort collagetechniek om zijn pagina’s op te bouwen. Hij werkt eerst alle personages, landschappen en gebouwen los van elkaar uit en voegt ze vervolgens samen tot een geheel. Deze techniek kan tot zeer fraaie resultaten leiden. Een hoogtepunt in dit genre is bijvoorbeeld het werk van Sergio Toppi, die een meester was in de compositie van dit soort collages van losse afbeeldingen.

Een voorbeeld van een ‘collage’ compositie van Sergio Toppi naast een collage van John Heijink

Ook in Willem van Oranje 1 – De Opstand zien we een aantal zeer geslaagde voorbeelden van deze techniek, zoals de cover van het album, die eruit ziet als een fraai vignet. Als we twee legers vanaf de zijkant tegenover elkaar zien staan, ziet dat er indrukwekkend uit door de herhaling van soldaten en speren. Massabijeenkomsten zien er uit als een weliswaar geposeerd, maar levendig, historisch schilderij.

Daartegenover staat dat sommige actiescènes met veel bewegende personages en weidse ruimtelijke afbeeldingen er soms wat vreemd uitzien. Het perspectief van de ruimte op de achtergrond komt dan niet goed overeen met het perspectief van het meubilair of de personages. Soms zijn de personages op de voorgrond ook meer gedetailleerd uitgewerkt dan de achtergrond zelf. Vermoedelijk omdat ze vóór de samenvoeging eerst verkleind moesten worden. Ze lijken dan boven de achtergrond te zweven en er geen deel van uit te maken. Die afbeeldingen zien er daardoor onbedoeld wat knullig uit. Ze doen dan een beetje denken aan de komische collagefilmpjes uit de Monty Python tv- serie.

Voor sommige lezers zal dit mogelijk wat storen bij het lezen van het album. De uitgever zelf omschrijft Willem van Oranje 1 – De Opstand als ‘een geschiedenisverhaal dat op een makkelijk leesbare, infotainment-achtige manier wordt verteld’. Het album bevat hoe dan ook meer dan voldoende kwaliteiten om dat ambitieniveau waar te maken.