Bespreking

Suske en Wiske 344 – BRBS 2.0 | Strip Review

In Suske en Wiske 344 besluit Professor Barabas iets aan het geluksniveau van de wereld te gaan doen. In dit stripverhaal krijgt iedereen van hem een zogenaamde Barabol, een persoonlijke digitale assistent in de vorm van een zwevende robot.

De Barabol volgt zijn ‘pupil’ overal en altijd en kan hem helpen om zijn of haar geluksniveau te verhogen. Voordat hij zijn uitvinding over de wereld verspreidt, test hij de werking eerst op onze helden, Suske en Wiske, Tante Sidonia, Jerom en Lambik.

Die zijn in eerste instantie blij met de Barabol. Ze hoeven maar te vertellen wat ze graag zouden willen doen en de Barabol regelt het. Lambik heeft zin in een pintje, Suske wil het nieuwste computerspel spelen en Wiske wil online de nieuwste outfits shoppen. Geen enkel probleem voor de Barabollen.

Als de Barabollen op het eind van de dag het geluksniveau van hun pupillen meten, blijkt hun geluk echter afgenomen in plaats van toegenomen. Lambik heeft een kater, Suske is boos dat hij een hoger spelniveau niet kan bereiken.

De Bollen komen erachter dat hun pupillen zelf niet weten wat goed voor hen is en besluiten de rollen om te draaien. Vanaf nu bepalen de bollen wat goed voor onze helden is. Lambik moet onder toezicht op dieet en Suske moet verplicht naar buiten op straffe van een flinke stroomstoot.

De bollen besluiten de macht over te nemen en dit is het begin van een flinke chaos.

Een dergelijk dystopisch toekomstbeeld is natuurlijk niet helemaal nieuw. In allerlei bestaande science fiction films gebeuren vergelijkbare zaken, denk aan de muitende computer HAL in de film 2001: A Space Odyssey. Maar de manier waarop scenarist Peter van Gucht dit gegeven hier uitwerkt is bijzonder actueel en treffend.

Opeens is het helemaal niet zo’n grote stap meer naar een dergelijke uitvinding. We kennen al drones die je kunnen volgen en we kennen al digitale assistenten op onze mobiele telefoons of stappentellers, die ons kunnen vertellen hoe we gezonder kunnen leven. De volgende stap is een stroomstoot van ons digitale horloge als we die adviezen niet opvolgen.

De absurde situaties waar Suske en Wiske opeens tegenaan lopen, zijn goed gevonden en heel voorstelbaar. Het zet je toch aan het denken. De opbouw van het verhaal is ook bijzonder knap uitgewerkt. Wat aanvankelijk een handige vondst lijkt, die met de allerbeste bedoelingen is ontworpen, mondt stapje voor stapje uit in een nachtmerrie.

Natuurlijk gebeurt dat wel met de nodige grapjes en humor, waarbij de bekende karaktertrekken van onze helden flink worden uitgebuit. ‘Het blijft natuurlijk wel een familiestrip’, zegt Lambik ergens verderop in het album.

Dit geldt ook voor de tekeningen. Dit is alweer het vijfde album in de reguliere reeks na de grote restyling van de opmaak en het uiterlijk van de karakters. Er was een hoop te doen over Wiske, die opeens ‘borstjes’ kreeg. Nergens in het album krijgt dit echter een erotisch getinte lading of iets wat daar ook maar bij in de buurt komt.

Deze update is op zich wel verdedigbaar. In de jaren waarin de figuren werden ontworpen was het waarschijnlijk al heel wat dat er vrouwen meespeelden in een strip. Maar in de overwegend katholieke media was het destijds ondenkbaar dat ze er ook als echte vrouwen uitzagen. Die tijden zijn al lang voorbij en vrouwen zien er in de media ook al tientallen jaren uit als vrouwen. Dat is na de update nu ook bij Wiske en Tante Sidonia het geval.

De andere visuele updates lijken achteraf toch ook vooral oppervlakkige wijzigingen. De kapsels en de kleding van de figuren zijn wat gemoderniseerd en de kaderindelingen zijn wat minder strak. Af en toe lopen de decors en de tekstballonnetjes buiten de kaders door naar de marges, maar globaal gezien wordt er nog steeds uitgegaan van de gebruikelijke vier stroken per pagina. Als je goed kijkt, zie je dat de plaatjes nooit hoger zijn dan de hoogte van twee stroken en dit was ook in de oude layout al het geval.

Sinds we in het recente buitenreeks album Cromimi de prachtige, soms paginagrote afbeeldingen van Gerben Valkema hebben gezien, vinden we het jammer dat de hoofdreeks nog niet zover is. De plaatjes zijn eigenlijk nog steeds ouderwets klein, waardoor we het gevoel hebben dat Luc Morjaeu veel te weinig ruimte krijgt om zijn tekentalenten te laten zien. Dit is met name merkbaar in de grotere actie scenes, waarbij we graag wat meer overzicht en omgeving zouden willen zien.

Grafisch gezien is dit dus nog steeds de oude Suske en Wiske, het ziet er alleen wat moderner en dynamischer uit. Het verhaal mag misschien hypermodern lijken, ook dat is altijd gebruikelijk geweest in de reeks. Ook Willy Vandersteen maakte af en toe een uitstapje naar de toekomst om te laten zien wat de gevolgen zouden kunnen zijn van de ontwikkelingen in zijn tijd. Net als in dit nieuwe deel, bevatte zijn Suske en Wiske een flinke dosis maatschappijkritiek, die met flink wat humor over onze helden en de lezers werd uitgestrooid.

Kortom, Suske en Wiske is terug van nooit weggeweest en met dit soort ijzersterk opgebouwde actuele scenario’s kunnen zowel jongere lezers als volwassenen er nog heel veel plezier aan beleven. Sterker nog, het zet de lezer ook nog eens serieus aan het denken en dat krijgen op dit moment niet heel veel commerciele avonturenstrips voor elkaar.